مشروعیت، پیامد کلامی انگاری امامت
Authors
abstract
اصل امامت که از اصول بی بدیل شیعه است و در ادامهٴ نبوت و از مسائل علم کلام شمرده می شود، نشان از خاستگاه کلامی سیاست دارد. فلسفهٴ امامت که روشنگر نظام اجتماعی اسلام و توجه آن به ابعاد وجودی انسان و سعادت حقیقی بشر در دنیا و آخرت و بیانگر حکمت جهانی بودن اسلام است، به طور مستقیم با سرنوشت حکومت ها، مشروعیت و جایگاه مذهبی ـ سیاسی آنها گره خورده است و این امر حاکی از ظهور سیاست در علم کلام است که می توان از آن به کلام سیاسی تعبیر کرد. امامت، تداوم پیوند دین و سیاست و تحقق حاکمیت خدا در زمین و مشروعیت خلافت انسان است. حکومت دینی، قائم به امام است و اطاعت از امام نیز حتمیت و ضرورت می یابد تا زعامت سیاسی امام در جامعه تحقق یابد؛ هرچند پذیرش این زعامت از طرف مردم تأثیری در ماهیت امامت و مرجعیت دینی امام که منصوص از طرف خداوند است ندارد؛ زیرا مشروعیت امام به نصب از سوی خداوند است و شرط این مشروعیت، عصمت است تا غرض از نصب امام که اطاعت و انقیاد کامل است، حاصل شود. از این رو امامت، از زنده ترین بحث های کلامی است که در هر عصر و زمانی با رویکردها و پیامدهای مختلف مواجه بوده است. تبیین جایگاه امامت در علم کلام، در شناسایی این پیامدها سهم بسزایی دارد.
similar resources
امامت شیعی و مشروعیت تبارشناختی
مشروعیت تبارشناختی، یعنی خویشاوندی با رسول خدا حضرت محمد(ص)، یکی از پایههای نظریه امامت شیعی در کنار نص و فضیلتهای شخصی است و ازآن‌جاکه اهمیت مفهوم خویشاوندی برای عموم مسلمانان قابل درک و پذیرش بود، جایگاه مهمی در بحثها و مجادلههای سیاسی و فرقهای پیرامون امامت پیدا کرد. مسأله مقاله حاضر به‌طور کلی عبارت از این است که از چشمانداز فرهنگ خویشاوندی و نظام حقوقی پیشااسلامیِ عربها، جانشینی عل...
full textپیامد کلامی نظام معرفتی پسامدرن
ارائه‌ی تفسیر جدید از شناخت در عصر پسامدرن سبب تغییر جهان‌بینی در فرهنگ غرب گردید. این دوره اگرچه دربردارنده‌ی عناصر فکری مختلفی است، نویسنده بحث خود را محدود به جزء معرفتی دوره‌ی مذکور می‌نماید. نویسنده بر آن است تا ضمن بیان تحلیلیِ مبانی معرفت‌شناختیِ عصر پسامدرن، پیامد و لوازم معرفت‌شناختی آن را در قالب نگرش دینی بررسی کند. در این باره مدعای نویسنده این است که میان مفروضات و مبانی معرفت‌شناخ...
full textاستنادهای کلامی امامرضا (علیهالسلام) به آیات قصص در حوزة امامت
آیات تطهیر، ولایت، اولیالأمر، تبلیغ و آیات مشهور دیگر از دیرباز بخشی از مشهورترین استنادهای کلامی امامیه بوده است. آیات قصص کمتر مورد توجه مفسران و متکلمان امامی قرار گرفته است، در حالی که ائمه اطهار (علیهمالسلام) در تبیین و دفاع از آموزه امامت عنایت بسیاری به قصص قرآن داشتهاند. در این نوشتار تلاش شده با تکیه بر روایات امامرضا (علیهالسلام) در مصادر روایی متقدم، بهمنظور بازسازی الگوی استنب...
full textدرآمدی بر رهیافت عرفانی به براهین عقلی/کلامی ضرورت امامت
در یک نگاه، دلایل وجوب امامت به نقلی و عقلی تقسیم می‌شود و در میان دلایل عقلی نیز برخی اهمیت بیشتری دارد. حکم عقل به لزوم هدایت مردم، تبیین و حفظ دین، و دوام لطف الاهی از آن جمله‌اند. در تحقیق پیش رو می‌کوشیم، بعد از تقریر کلامی این براهین به طور مختصر، مبانی عرفانی این براهین تبیین شود. بر اساس نگرش عرفانی، اصولاً مسئله امامت و ضرورت وجود امام، مسئله‌ای بالذات عرفانی است و حتی تبیین فلسفی آن نی...
full textکارآمدی تفسیر کلامی قصص قرآن در باب امامت
قصص قرآن ظرفیت ویژهای در تبیین مسائل تفسیر کلامی دارد که در متون روایی، تفسیری و کلامی فریقین نمونه‌هایی از آن وجود دارد؛ لیکن در عرصه تفسیر و استنباط کلامی از قرآن، پیش از هر امر دیگری باید کارآمدی و درستی این نحوه از استدلال به قرآن کریم ثابت شود لذا این نوشتار با توجه به گستره مباحث کلامی، در صدد آن است که ادله کارآمدی تفسیر کلامی از قصص قرآن را در باب امامت واکاوی نماید. لذا با بهره‌گیری ا...
full textMy Resources
Save resource for easier access later
Journal title:
فصلنامه علمی پژوهشی حکمت اسراPublisher: موسسه فرهنگی تحقیقاتی اسرا
ISSN 2383-2916
volume 2
issue 5 2010
Keywords
Hosted on Doprax cloud platform doprax.com
copyright © 2015-2023